Bildekunstnar og barnebokforfattar Bárður Oskarsson (f.1972) er nominert til Nordisk råds barne- og ungdomslitteraturpris frå Færøyane for bildeboka Flata kaninin (‘Den flate kaninen’).
I Flata kaninin møtest ein hund og ei rotte på eit fortau i byen, der ser dei ein kanin liggje heilt flat i køyrebana. Truleg er den overkøyrt av ein bil, sjølv om det ikkje blir sagt noko om det. Hunden og rotta synest det er synd for kaninen at den har vorte så flat, og lurer på kva dei skal gjera. Hunden får ein idé. Forsiktig, så den ikkje skal gå sund, tar dei kaninen med seg heim til hunden. Heile natta kan det høyrast hammarslag frå hundehuset, og om morgonen er dei ferdige med å snekre ein drake. Dei festar kaninen til dei korslagte trestykka på undersida av draken, og etter mange forsøk lykkast det dei å få dragen med kaninen opp i lufta.
Frå grunngjevinga til bedømmingskomiteen:
«Hunden og rotta reagerer stoisk empatisk på kaninens skjebne, befrir den fra ydmykende utsatthet og gjenoppretter dens verdighet. Hunden med sine tynne lemmer, digre hode og våte snute er den tenksomme og følende hovedpersonen, mens rotta er dens lille allierte.
(Boka) behandler etikk og ansvar på en følsom og påtrengende måte. Bokas motiv er beslektet med Antigone og Illiaden, og utfordringen er å ta vare på en nærståendes døde legeme til tross for at det er forbundet med stor fare.
Oskarssons bøker har dyr som personer. De har viktige menneskelige trekk, de snakker, og de firbeinte går på bakbeina, men på den annen side er de ikke påkledd. De lever ofte i menneskeskapte omgivelser, for eksempel en by, men det er ingen mennesker til stede unntatt indirekte, som årsaken til hendelser med dramatiske konsekvenser.
Stilen er minimalistisk både i tekst og bilde, som supplerer hverandre og sammen sikrer historiens kompleksitet. For eksempel nevnes ingen bil, men på oppslaget side 13–14 er det en liten grå bil til venstre, der vi til høyre har et helsidesbilde av den flate kaninen som hunden og rotta betrakter fra fortauet. Tilsvarende er det på oppslaget side 30–31 en rød bil til venstre – et faresignal? – mens høyre side viser hunden som flyr dragen med rotta som tilskuer. Oskarsson bruker vannfarger, og de overveiende gjennomsiktige, meget lyse nyansene i Flata kaninin har en oppmyknende effekt på de usentimentale, nakne illustrasjonene.
I litteraturen representerer dyrefigurer mennesker, og små dyr identifiseres med barn. Lest slik er Flata kaninin en sterk fortelling om vår tids såkalte kompetente barn, en betegnelse med henvisning til barn som har oppnådd kompetanse som ellers har vært forbeholdt voksne. Men den er også et av de bedre eksemplene på en barnebok for alle alderstrinn.»
Les også: